Pagina's

vrijdag 27 december 2013

Hoe preadaptatief ben jij? Hoe belangrijk is preadaptatief vermogen vooe een organisatie?

Hoe preadaptatief ben jij? Hoe belangrijk is preadaptatief vermogen voor een organisatie?

Preadaptatie wil zeggen dat iets of iemand al ergens over beschikt voordat het noodzakelijk is. In de evolutie is het vaak ontdekt dat bepaalde diersoorten beschikten over lichaamsdelen die nog niet nodig waren, echter wel noodzakelijk waren in een volgende stap van de evolutie. Soorten die niet preadaptatief waren konden niet overleven in een volgende (klimaat)verandering. 
Adaptatief vermogen is het tijdig observeren, creatief en adequaat anticiperen, en jezelf aanpassen (transformeren) om succesvol te blijven, vormt een onmisbare kerncompetentie van moderne organisaties (bron: noviter.nl). Dit uit zich in een steeds verbeterende productiviteit en competitief vermogen. Gary Hamel noemde dit veerkrachtigheid van organisaties, het snel in kunnen spelen op veranderingen.
Preadaptatief vermogen wil dus zeggen dat je jezelf of je organisatie voorbereidt op komende veranderingen. Degenen die dit het best kunnen, hebben de meeste kans om te overleven. In de evolutie gebeurde dit als soort (individuen evolueren niet, soorten doen dit), in bedrijven doe je dit als organisatie. Hoe zorg je als organisatie ervoor dat je voorbereid bent op de volgende fase van verandering.
Boeiend vanuit persoonlijk perspectief is het natuurlijk, hoe preadaptatief ben ikzelf, wat is mijn preadaptatief vermogen? En dan ook, hoe ontwikkel ik dat? Theoretisch is dat voor individuen onmogelijk, echter praktisch is de mens nu zover geëvolueerd dat wij nu zelf in staat zijn ons dusdanig te ontwikkelen dat wij veerkrachtig en flexibel genoeg zijn om in te kunnen spelen op de volgende verandering. Dit kan simpelweg door te blijven leren, maar vooral om dingen te leren die nu u nog niet noodzakelijk zij maar in de toekomst wel. 
Dat laatste is natuurlijk het lastigst, hoe weet je nu wat je nog moet leren, als je niet weet wat belangrijk wordt?
In eerste instantie is adaptief vermogen belangrijk, observeren wat er gebeurt in je naaste maar vooral niet-naaste omgeving en daar op anticiperen. Dus zien wat anderen kunnen en dat ook leren. Maar hoe kan je dat nu voor blijven? Dat heeft met ondernemerschap te maken, niet alleen visionair zijn, maar met passie en creativiteit initiatief nemen en proberen. Durf dus.
Je moet dus als persoon weten, wat wil ik kunnen, maar vooral wat móét ik kunnen.

Preadatatie voor bedrijven 

Als organisatie preadaptatief vermogen creëren lijkt moeilijker, echter het is eigenlijk eenvoudiger. Hiervoor moet wel de mogelijkheid geschapen worden om ondernemend te mogen zijn. Als er de cultuur heerst van afrekenen, winnen, kennis is macht, mijn dit en dat, efficiency, korte termijn denken, is het onmogelijk. Er dient een cultuur te heersen van kennis willen delen en anderen willen verbeteren. Als kennis en vaardigheden worden gedeeld, wordt de ander er ook beter van. Dit is eng, vooral vanuit de gedachte 'kennis is macht' want dat zou kunnen betekenen dat een ander beter wordt dan jij. Dat is vanuit een survival gedachte in eerste instantie zo, echter groepen kunnen beter overleven dan individuen en dat geldt dus  in dit geval ook. Om te ontwikkelen, dat een groep meer leert, moet dus kennis gedeeld worden en is het voorwaardelijk om dit te stimuleren dat er bijvoorbeeld aan bronvermelding wordt gedaan en continu respect wordt getoond voor elkaar en elkaars idee, kennis en vaardigheden. Vertrouwen dus. Als er respect is voor elkaars belang en er sprake is van reciprociteit, alleen dan kan dit floreren.  En eigenlijk zou ik willen zeggen dat er liefde zou moeten heersen tussen collega's. Maar dat is nog één van de grootste taboes in de bedrijfskunde.

Moet concurreren oorlog zijn?

Tot slot kunnen we dit nog verder trekken door branches van organisaties preadaptatiever te maken. Dat betekent dat bedrijven en organisaties kennis moeten gaan delen! Dit gebeurt wel op kleine schaal, maar door de 'Porteriaanse gedachte' dat zaken doen en concurreren oorlog moet zijn, zal dit op grote schaal nog voorlopig toekomstmuziek. We leven nog in een tijd dat de goedkoopste aanbieder opdrachten krijg en niet de beste en dat concurrenten de vijand zijn. Toch heb ik wel het gevoel dat dit redelijk snel gaat veranderen. Mooie stof voor een volgende blog.